“Vấn nạn” nhân viên cửa hàng sửa chữa đánh cắp thông tin dữ liệu của đã trở nên không còn quá xa lạ. Tuy nhiên trong nhiều trường hợp, sự việc hi hữu này xảy ra là do người sử dụng máy tính. Đó là sự chủ quan, lơ là khi mang máy tính đi sửa chữa, mà không biết cách sao chép hay sao lưu dữ liệu. Để phòng tránh bị lộ thông tin cá nhân, nội dung riêng tư nhạy cảm, hoặc bị xóa dữ liệu khi đi bảo hành, sửa chữa thì người dùng cần tìm cách bảo vệ thông tin cá nhân của mình. Bài báo ngay sau đây sẽ gợi ý cho bạn một số cách để tránh bị đánh cắp dữ liệu khi đi sửa chữa máy tính.
Mục Lục
Chuyển dữ liệu sang ổ cứng rời ngoài, hoặc lưu trữ lên đám mây
Đây là cách đơn giản, trong tầm tay của mỗi người. Bạn nên chuyển dữ liệu máy sang ổ cứng hoặc máy tính khác. Ngoài khả năng bị kẻ xấu đánh cắp dữ liệu, một số trường hợp xảy ra sự cố rất khó khôi phục trong lúc cài lại hệ điều hành có thể khiến thông tin và phần mềm trong máy bị xóa. Có thể trong quá trình sửa chữa sẽ phải truy cập vào hệ điều hành; reset lại thiết bị hay nâng cấp phần mềm… Điều này có thể sẽ khiến thợ sửa xem được dữ liệu của bạn; hay thiết bị bị mất toàn bộ dữ liệu được lưu trong ổ cứng, bộ nhớ của máy.
Nếu phải để máy lại nơi sửa chữa trong thời gian dài; hoặc không thể theo dõi trực tiếp quá trình sửa chữa của thợ, bạn nên tháo ổ cứng mang về. Áp dụng với những trường hợp như thay màn hình, thay bàn phím hay các phần cứng laptop khác.
Nếu máy còn trong thời gian bảo hành hoặc không thể tháo ổ cứng, bạn nên chuyển dữ liệu trên thiết bị sang ổ cứng hoặc máy tính khác để tránh khả năng thông tin bị xóa hoặc bị kẻ xấu đánh cắp dữ liệu. Nếu không có ổ cứng ngoài, không thể tháo ổ cứng mang về; bạn có thể sao lưu dữ liệu lên các dịch vụ lưu trữ online như Google Drive, Dropbox hoặc iCloud; sau đó xóa những dữ liệu nhạy cảm trên máy đi, đợi sửa xong máy thì tải lại từ đám mây.
Sử dụng công cụ mã hóa để bảo vệ dữ liệu
Đôi khi, kẻ xấu vẫn có thể dùng phần mềm khôi phục dữ liệu mà bạn đã xóa trên thiết bị. Vì vậy, người dùng có thể chuyển dữ liệu vào phân vùng hoặc thư mục riêng; sau đó dùng phần mềm mã hóa, cài mật khẩu để chặn quyền truy cập; từ đó bảo vệ dữ liệu.
Người dùng laptop Windows phiên bản Pro có thể sử dụng công cụ mặc định BitLocker để mã hóa, bảo vệ dữ liệu. Trên macOS, để kích hoạt tính năng mã hóa ổ đĩa người dùng truy cập vào System Preferences. Sau đó truy cập Security & Privacy và FileVault.
Ngoài ra, người dùng cũng có thể cài các phần mềm mã hóa bên thứ ba như VeraCrypt; để kích hoạt tính năng mã hóa ổ đĩa. Lưu ý: Sau khi mã hóa, các bạn nhớ lưu lại mật khẩu hoặc ổ USB chứa khóa giải mã nhé.
Tuyệt đối không cung cấp mật khẩu nếu không cần thiết
Người dùng không cần cung cấp mật khẩu cho kỹ thuật viên với một số dịch vụ không cần truy cập vào phần mềm như thay pin, màn hình, quạt hay bàn phím. Trong trường hợp bắt buộc phải cung cấp mật khẩu; người dùng nên yêu cầu thợ sửa chữa cho thiết bị của bạn cung cấp thông tin cá nhân của họ; để biết ai đang giữ mật khẩu của bạn phòng trường hợp xấu xảy ra; hoặc khiến đối phương e ngại nếu muốn “táy máy chân tay” vào dữ liệu của bạn.
Đăng xuất mọi tài khoản để bảo vệ dữ liệu cá nhân
Trước khi mang laptop ra cửa hàng, người dùng nên xóa dữ liệu các trình duyệt; và đăng xuất mọi tài khoản như OneDrive, Dropbox, Facebook hay Instagram. Ngoài ra, ngay sau khi nhận máy đã sửa xong; người dùng nên đổi mật khẩu iCloud; tài khoản Google, Facebook…
Remove phần mềm chứa dữ liệu nhạy cảm
Một số người dùng có thói quen lưu các thông tin quan trọng trong các phần mềm ghi chú, quản lý mật khẩu trong máy. Để đảm bảo thông tin cá nhân được an toàn, người dùng nên đăng xuất tài khoản; gỡ ứng dụng trước khi mang thiết bị đi sửa.
Thiết lập một tài khoản khách (guest)
Một số sự cố có thể kiểm tra, khắc phục mà không đòi hỏi truy cập sâu vào hệ thống. Trong trường hợp này, trước khi giao máy cho kỹ thuật viên người dùng có thể tạo và đăng nhập tài khoản khách (guest). Đồng thời người dùng nên cài mật khẩu; hoặc bảo mật vân tay đối với tài khoản chính để đảm bảo không ai có thể truy cập.
Như vậy trên đây chúng tôi đã giới thiệu cho các bạn một số lưu ý trước khi mang máy tính đi sửa chữa. Bạn hãy tham khảo và lưu lại để tránh những sự việc mất cắp dữ liệu không đáng có nhé. Ngoài ra, bạn đọc hãy theo dõi tại đây để cập nhật thêm nhiều tin tức hữu ích hơn nhé.